Phẩu Thuật Nha Khoa

[NHAKHOA]

RĂNG KHÔN: KHÔN HAY DẠI?
Tác giả : Thạc sĩ Trịnh Ðình Vũ Linh (BV. Răng Hàm Mặt TW - TPHCM)

Răng khôn là tên thường gọi của răng số 8, hay răng cối lớn thứ ba, thường xuất hiện trên cung hàm của bạn sau 16 tuổi. Việc nhổ bỏ răng khôn nên được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt, nhất là những răng khôn mọc kẹt hoặc mọc ngầm.
Cho đến nay, ngoại trừ các răng khôn mọc lệch hoặc ngầm cần phải nhổ, đối với các răng khôn mọc thẳng, người ta vẫn chưa biết trước được liệu răng này khi mọc có gây biến chứng hay không? Một số nha sĩ khuyên nên nhổ bỏ răng khôn dù chiếc răng này chưa gây khó chịu cho bạn. Mặc dù có các quan điểm khác nhau, song bạn cũng cần hiểu rõ những lợi ích hoặc bất lợi có thể xảy ra khi giữ lại hay nhổ bỏ răng khôn.

QUAN ÐIỂM GIỮ LẠI RĂNG KHÔN
Các bất lợi có thể xảy ra khi giữ lại răng khôn:

1. Viêm lợi trùm răng khôn: Là một nhiễm trùng rất hay gặp trong quá trình mọc răng. Bệnh biểu hiện bởi hiện tượng viêm tấy nướu quanh bề mặt răng khôn. Ðôi khi có kèm theo sốt và đau vùng góc hàm. Người bệnh có thể há miệng hạn chế. Vài trường hợp nặng hơn có thể dẫn đến viêm các tổ chức liên kết gây sưng mặt. Ðể giải quyết viêm lợi trùm răng khôn, một số nha sĩ khuyên chỉ nên cắt lợi trùm, tuy nhiên viêm lợi trùm thường tái phát sau cắt.

2. Bệnh viêm nha chu: Rất thường xảy ra trên các răng khôn. Theo thống kê của các nước như Mỹ, Anh, Ðức..., xương ổ răng và nướu vùng răng khôn rất dễ bị ảnh hưởng. Nếu đo túi nha chu vùng này, thường phát hiện túi sâu trên 5mm, nhất là ở bệnh nhân có tình trạng vệ sinh răng miệng kém, bệnh viêm nha chu sẽ dễ phát triển.

3. Răng mọc chen chúc: Thường gặp khi các răng khôn mọc kẹt đẩy các răng nằm phía trước. Chỉ một răng khôn nằm thấp hơn (mọc kẹt) cũng có thể xô đẩy 2 răng cối lớn, 2 răng cối nhỏ và 1 răng nanh, để cuối cùng gây nên sự chen chúc ở các răng cửa. Ðể ngăn ngừa sự mọc chen chúc các răng, việc nhổ bỏ răng khôn là cần thiết.

4. Làm hư các răng khác: Răng khôn mọc kẹt có thể làm hư các răng nằm phía trước nó. Việc mọc kẹt tạo điều kiện cho sự nhồi nhét thức ăn ở mặ? xa răng số 7 và dẫn đến sâu răng vùng này. Ngoài ra, nó cũng tạo ra túi nha chu ở mặt xa răng số 7 (theo một thống kê ở Mỹ, hơn 30% có túi nướu khoảng 5mm ở răng số 7 trong trường hợp này). Một số trường hợp hiếm hơn, các răng khôn mọc kẹt có thể gây tiêu chân răng xa ở các răng kế cận.

5. Viêm mô tế bào: Là biến chứng khá nặng với các biểu hiện như: má bị phồng lên, da căng, màu bình thường hay hơi đỏ, sờ vào bị đau. Người bệnh đau nhức dữ dội, nhai khó, há miệng khó, có khi cứng hàm hoàn toàn; Có thể nóng sốt, mệt mỏi, không ăn ngủ được, nếu không điều trị hoặc điều trị không đúng, mủ sẽ thoát ra qua một lỗ rò trong miệng hoặ? ra ngoài da.

6. U nguyên bào men: Hiếm gặp và việc điều trị thường là phải cắt đoạn xương hàm.

CÁC LỢI ÍCH KHI GIỮ LẠI RĂNG KHÔN:
1. Có đủ răng: Việc giữ lại răng khôn mọc đúng vị trí chức năng của nó, giúp có bộ răng khỏe, thực hiện đầy đủ các chức năng.

2. Giúp phục hình răng: Trong trường hợp mất răng số 7 và nếu răng khôn mọc thẳng, chiếc răng này có thể được dùng làm trụ cho một phục hình cầu răng của bạn.

3. Không phải chịu một cuộc phẫu thuật: Bạn sẽ không phải trải qua một cuộc tiểu phẫu răng khôn và không bị các tai biến có thể xảy ra.

QUAN ÐIỂM NHỔ BỎ RĂNG KHÔN

Những bất lợi khi nhổ bỏ răng khôn:

Các tai biến khi nhổ răng khôn cũng có thể xảy ra như khi nhổ bất cứ chiếc răng nào trên cung hàm của bạn. Một số tai biến có thể xảy ra khi nhổ răng khôn như:

1. Viêm ổ răng khôn: Là biến chứng thường gặp nhất, xảy ra nhiều ở người bệnh lớn tuổi, nữ dễ bị hơn nam. Viêm ổ răng khôn chiếm khoảng từ 1 - 5% trong tổng số các biến chứng có thể có.

2. Nhiễm trùng hậu phẫu: Có thể xảy ra, tuy hiếm hơn.

3. Tổn thương dây thần kinh: Gây tê môi, tê lưỡi, thường là tạm thời nhưng đôi khi cũng xảy ra vĩnh viễn. Các tổn thương này nếu kéo dài hơn 6 tháng thì được xem là tổn thương vĩnh viễn.

4. Sưng mặt: Rất thường xảy ra, nhất là trong các trường hợp tiểu phẫu răng khôn mọc kẹt hoă? ngầm có khoan xương. Hiện tượng này sẽ giảm dần nếu người bệnh tuân thủ đúng hướng dẫn chăm sóc hậu phẫu của nha sĩ.

Những lợi ích khi nhổ bỏ răng khôn:

1. Bệnh nhân càng nhỏ tuổi càng ít gặp các biến chứng, đặc biệt với các răng khôn đã gây khó chịu thì cần nhổ bỏ càng sớm càng tốt. Mức độ khó khăn cũng như các biến chứng hậu phẫu thường gia tăng theo tuổi.

2. Thời gian lành thường xảy ra nhanh hơn trong các trường hợp những chân răng khôn này chưa đóng chóp và xương hàm chưa bị calci hóa hoàn toàn.

Rất mong những trình bày trên sẽ giúp bạn có được quyết định đúng đắn trong việc nên giữ hay nhổ bỏ răng khôn. Ngay cả nha sĩ cũng không biết trước được chiếc răng khôn của bạn liệu có gây biến chứng hay không, tuy nhiên họ có thể cho bạn biết tình trạng hiện tại của nó, vì thế bạn đừng ngần ngại đến khám và tham khảo ý kiến của nha sĩ.

[NHAKHOA]

TIN VUI CHO NGƯỜI BỊ VẨU NẶNG XƯƠNG HÀM DƯỚI
Tác giả : TRƯƠNG LOAN

TS. BS. Lâm Hoài Phương - Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt B.V Răng Hàm Mặt TW (TPHCM) vừa cho biết từ cuối năm 2003 đến nay, khoa đã điều trị vẩu nặng xương hàm dưới (hàm dưới đưa ra trước rất nhiều so với hàm trên) cho bệnh nhân theo phương pháp mới - cắt xương hàm dưới theo hình chữ Z rồi đẩy xương về đúng vị trí. Sau phẫu thuật, khớp cắn của bệnh nhân được đưa về vị trí bình thường, không chỉ bảo đảm tốt chức năng ăn - nhai mà còn giải quyết được vấn đề thẩm mỹ cho gương mặt.
Với ca phẫu thuật đầu tiên cho em T. P. A. 19 tuổi, trong hơn 4 giờ phẫu thuật, các phẫu thuật viên đã rạch niêm mạc ngách lợi 2 bên, tách bóc vào xương, dùng khoan cắt xương theo hình chữ Z từ vùng răng số 6 đến phần cành lên của xương hàm rồi đẩy hàm trượt ra sau, cắt phần xương dư ở phía sau, cố định các đoạn xương bằng nẹp ốc titanium và cố định 2 hàm rồi khâu niêm mạc lại. Sau phẫu thuật 5-6 ngày, bệnh nhân được xuất viện, khung cố định 2 hàm được giữ trong 4 tuần, riêng nẹp ốc titanium được giữ vĩnh viễn trong hàm.

TS. Phương cho biết vẩu xương hàm dưới thường được phát hiện ở tuổi dậy thì từ 12 - 19 tuổi, đặc biệt là ở lứa tuổi bắt đầu mọc răng vĩnh viễn. Xương hàm dưới của các em ngày càng bị đưa ra phía trước, làm sai lệch khớp cắn, ảnh hưởng đến chức năng ăn - nhai và có thể dẫn đến rối loạn khớp thái dương - hàm, đau hoặc viêm cơ vùng mặt. Không ít trường hợp tầng giữa của mặt bị đẩy vào, có khi chiều cao tầng giữa chỉ còn 1/2 so với bình thường, ảnh hưởng xấu đến thẩm mỹ gương mặt. Trước đây, vẩu xương hàm dưới được giải quyết bằng phương pháp phẫu thuật cổ điển - mổ ở vùng dưới cằm và có thể để lại vết sẹo ở ngoài dễ nhận thấy - nhưng cũng chỉ giải quyết được những ca vẩu nhẹ. Riêng những trường hợp vẩu nặng - xương hàm dưới đưa nhiều ra phía trước và có thể lệch sang phải, sang trái, mặt biến dạng nhiều - thì trước đây phải bó tay nhưng hiện nay đều có thể giải quyết được bằng phẫu thuật cắt xương hàm hình chữ Z. Không những thế, kỹ thuật này còn có thể điều chỉnh các tầng mặt cho bệnh nhân có khe hở môi-hàm ếch làm biến dạng gương mặt...

Ðược biết, phẫu thuật cắt xương hàm theo hình chữ Z đòi hỏi phải có kinh nghiệm, sự phối hợp hiệu quả của nhiều chuyên khoa và cần nhiều dụng cụ chuyên về phẫu thuật chỉnh hàm. Trong vài ca đã thực hiện, bệnh nhân chỉ phải chịu chi phí mua dụng cụ, nẹp ốc... khoảng 6 triệu đồng (chưa đến 400 USD) và chi phí nằm viện; Trong khi chi phí phẫu thuật này ở các nước châu Á phải mất từ 3.000-4.000 USD và ở Mỹ phải đến 15.000 USD.

Hiện nay, do mức sống của người dân đang ngày được nâng cao nên số bệnh nhân vẩu xương hàm đến điều trị tại bệnh viện đã tăng khoảng 2-3 lần so với trước đây. Việc áp dụng thành công phương pháp phẫu thuật mới này chắc chắn sẽ là tin vui cho các bệnh nhân bị vẩu nặng xương hàm dưới.